De samenzorg verloopt stroef: wat nu?

Neem de spanning serieus

Spanningen in de samenwerking  blijven vaak onbesproken. Het kan ongemakkelijk of moeilijk voelen om erover te beginnen. En in sommige situaties kan het best behulpzaam zijn om de spanning eventjes te negeren: soms lost de spanning dan vanzelf op. In veel gevallen is het echter zo dat spanningen alleen maar groter worden als je er geen aandacht aan besteedt. Neem de spanning daarom serieus voordat deze groter wordt. Bovendien ontstaat daardoor ruimte voor een betere samenwerking. “Zonder wrijving geen glans”, zo luidt een bekende uitdrukking. Juist daar waar het schuurt is positieve verandering mogelijk.

Ga open met elkaar in gesprek

Een manier om spanningen serieus te nemen, is door erover in gesprek te gaan met de betrokkenen. Dan zijn een aantal dingen handig om te doen of te laten. Een veel voorkomende valkuil is bijvoorbeeld dat betrokkenen elkaar de schuld geven of zich persoonlijk aangevallen voelen. Het bespreken van spanningen vraagt een open houding en nieuwsgierigheid naar waarom de ander doet wat hij doet. Probeer door te vragen op de ervaring van de ander, en niet gelijk in de verdediging of aanval te schieten.

Wissel eens van perspectief

Iedereen reageert op een situatie vanuit zijn of haar eigen perspectief. Dat is natuurlijk begrijpelijk. Probeer je te verplaatsen in de situatie van de ander. Hoe zou de ander de situatie ervaren? Wat zou de ander voelen, denken en zien? Uiteraard is het belangrijk te beseffen dat je nooit (zeker) weet wat de ander ervaart. Zie het eerder als een oefening om je begrip voor de ander te vergroten. Dat is overigens niet hetzelfde als het met iemand eens zijn. Je mag nog steeds van mening verschillen. Je zult merken dat de spanning alleen al afneemt door een beter begrip te hebben van elkaars perspectief.

Spreek vanuit het gezamenlijke doel of streven

Als je een spanning wilt bespreken, is het belangrijk elkaar eraan te herinneren wat jullie verbindt, oftewel het ‘waarom’ van de samenwerking: datgene wat je samen wilt bereiken. Door hieraan te blijven denken gaat het gesprek over de spanning beter. Je kan dan samen onderzoeken wat helpend en hinderend is voor wat jullie samen willen bereiken. Op die manier voer je een gesprek over de inhoud, in plaats van over de personen. Daarmee wordt de kans groter dat de uitkomst van het gesprek bijdraagt aan een verbetering in de samenwerking.

Maak onderscheid tussen waar je wel en geen invloed op hebt en vraag hulp

Spanningen kunnen voortkomen uit factoren die buiten jouw invloedsfeer liggen. Denk bijvoorbeeld aan de hoge druk op de zorg of belemmerende regels, die er mede voor kunnen zorgen dat bepaalde spanningen optreden. Een goed gesprek helpt dan maar deels. In dat geval is het belangrijk dat je onderscheid maakt tussen waar je wel en geen invloed op hebt, en dat je hulp vraagt waar het nodig is. Ga bijvoorbeeld in de zorginstelling op zoek naar mensen die veel afweten van het onderwerp, of daar meer invloed op hebben dan jij. Ook als zij niet direct de situatie kunnen veranderen, kunnen zij wel met je meedenken. Samen kan je immers al een stuk meer dan alleen.

Als je er samen echt niet uitkomt

Mochten jullie er samen echt niet uitkomen, kan er gekozen worden om een klachtenprocedure te starten.