Home Pilot Samenzorg Waarom is samenzorg eigenlijk nodig

Waarom is samenzorg eigenlijk nodig?

De relatie tussen cliënt, mantelzorger en zorgprofessional wordt lang niet altijd gezien als een samenwerking. De heersende gedachte is nog vaak dat ouderenzorg – zeker binnen een zorginstelling - vooral de taak is van daartoe opgeleide zorgprofessionals. Daarin lijkt de samenwerking met mantelzorgers en de cliënt eerder een optie dan een noodzakelijkheid. Hieronder zetten we op een rijtje waarom samenzorg nodig is om kwalitatief goede zorg te bieden.

IN GESPREK

  • Waarom is samenwerking volgens u nodig?
  • Wat ziet u als de (meer)waarde van samenwerking?
  • Wat brengt de samenwerking  persoonlijk?

Samenzorg kijkt voorbij grenzen van formele zorg

Het leven van de cliënt bestaat uit allerlei zorgrelaties. Denk bijvoorbeeld aan de buurvrouw die een luisterend oor biedt, een zoon die als enige zijn moeder mag helpen aankleden, en een zorgprofessional die de nodige medicatie toedient. Al deze zorgrelaties hebben hun eigen kwaliteit en waarde. Door samen te werken erken je dat zorg in allerlei vormen een rol speelt in het leven van de cliënt. Formele zorgverlening is maar een klein deel van een groter geheel. Alle andere vormen van zorg zijn niet optioneel maar van groot belang.

Samenzorg waardeert en benut ieders expertise en bijdrage

Iedereen heeft in de zorg een eigen expertise en bijdrage. Zo kan een mantelzorger veel kennis hebben van de persoonlijke geschiedenis en waarden van de cliënt. De zorgprofessional heeft meer kennis van medische handelingen en ziektebeelden. Soms wordt vergeten dat de cliënt zelf ook een partner is in de zorg en niet slechts ‘lijdend voorwerp’. Dan worden er bijvoorbeeld belangrijke beslissingen genomen zonder dat de cliënt daarin wordt gehoord. Of doen mensen aannames over wat de cliënt wel en niet zelfstandig kan doen. De kwaliteit van de zorg neemt toe naarmate we de verschillende expertises en bijdragen meer waarderen en benutten. Daardoor kan je elkaar aanvullen en neem je elkaar serieus als gelijkwaardige samenwerkingspartners.

Samenzorg verlaagt de druk op de zorg

Een goede samenwerking kan de druk op de zorg verlagen en ervoor zorgen dat mensen langer thuis blijven wonen. Mantelzorgers en zorgprofessionals kunnen steun bij elkaar vinden en in afstemming de zorg verdelen op een manier die past bij de situatie en ieders belastbaarheid. Dit is onder andere belangrijk omdat het risico op overbelasting groot is bij mantelzorgers, en de formele zorg onder druk staat door bijvoorbeeld personeelstekorten. De verwachting is dat de druk op de zorg verder toe zal nemen.

Samenzorg maakt het werk leuker

Werkgeluk ontstaat voor een groot deel door een fijne samenwerking met collega’s en betrokkenen.. Door te investeren in de samenwerking zal je zien dat conflicten, misverstanden en spanningen afnemen. Ook kan je jezelf ontwikkelen door te leren van andere expertises en dat je samen dichter tot de kern komt: goede zorg voor de oudere.

Handige informatie en instrumenten

Adviesrapport Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (2022). Anders leven en zorgen.

Dit rapport gaat over de radicale omslag die nodig is in hoe we naar zorg kijken en die organiseren. De samenwerking tussen formele en informele zorg speelt daar een belangrijke rol is. Het rapport laat goed zien waarom deze samenwerking nodig is (vooral hoofdstuk 1).

Samen Zorgen video’s

Dit instrument bestaat uit verschillende korte video’s waarin spanningen tussen perspectieven van cliënten, mantelzorgers en zorgprofessionals op ‘goede samenwerking’ worden besproken. Aan de hand van een gespreksleidraad kan je ook zelf het gesprek voeren.

Video 1
Video 2
Video 3

Perspectiefwissel met samenzorg profielen

Aan de hand van herkenbare praktijkcasussen wordt u uitgenodigd om van perspectief te wisselen. Hoe is het om in de beschreven situatie de cliënt, mantelzorger of zorgprofessional te zijn? Deze casussen zijn uitgewerkt in ‘profielen’ die bijvoorbeeld kunnen worden gebruikt in groepsbijeenkomsten. Door het wisselen van perspectief kunt u meer begrip krijgen voor het perspectief van de ander, waardoor u bijvoorbeeld beter weet hoe u op de ander kunt reageren of met de ander rekening kunt houden. De samenwerkingsprofielen zijn hier te vinden.